Tüze (Özet) : Tüze, her şeyden önce bir düzen demektir. Lakin hukukun öngördüğü düzen, fiilen gerçekleneşeli bir düzen bileğildir. Tüze, sosyete süresince insanların filhakika nite davrandıklarını bileğil, nite davranmaları gerektiğini gösterir. Tüze, kendisine uyulmak ve uygulanmak derunin vardır. Hak değeri zımnında, insanlar arası ilişkileri bir düzene oturtmak, maşeri ömürın gerçekleşmesini temin etmek gerek. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Tüze düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin alınsına ikrar edilmesi ve uyulması gereken, kesinlikle doğruca kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabil, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle sosyete süresince insanların tutum ve davranışlarının hukuk kurallarına uymaması, her hin mümkündür. “İşte hukuk, insan davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana gelen bir yol, bir bütündür.” İnsan-insan, insan-natür ilişkilerinin insanlığın partner çıkarı ve huzuru derunin evrensel ilkelerle güvence şeşna aldatmaınmasıdır. Tüze, insanlık seviyesi derunin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birbunca düşünüm ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, derslik çıkarları, sosyete sözleşmesi, natür ve insanlar olarak tamlayan ufuklerdir. Tüze Nedir Tüze, toplumun umumi menfaatini yahut fertlerin ve toplumun partner iyiliğini temin etmek için konulan ve bütün gücüyle desteklenen kaide, kazanç ve seçimın bütünüdür. Elan münteşir bir teşhismıyla hukuk, adalete yönelmiş maşeri yaşlakin düzenidir. Tüze Sözcük Medlulı Tüze kelimesi Arabi “kazanç” kökünden gelir ve kazanç kelimesinin çoğcelil olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Arapçda “kazanç” kelimesinin çoğcelil “ah’kak”tır. Türk Lisan Kurumu’na gereğince hukuk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” mazmunı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, hukuk mazmunında da kullanılır. Fen Medlulı Tüze dönemden döneme değiştiği derunin hala doyurucu bir teşhism strüktürlamamıştır. Kant “Tüzeçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok ikrar edilen teşhismı ise: “Belirli bir zamanda belirli bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması büyüklük zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar bütünüdür.” Ilmî bir disiplin olarak hukuk, kendi süresince gerçek olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun kişiler arası ilişkileri iş düzlük kısmına Özel Tüze, kişiler ile büyüklük yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Kamu Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Medeni Tüze, Kâr Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna bedel Anayasa Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku bütün hukukunun başlangıçlıca alt dallarıdır. Tüze Kuralları ve Özellikleri Hukuku sair toplumu düzenleyici kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik büyüklük aracılığıyla güvenceye aldatmaınmış ve cebri yaptırımlara malik olmasıdır. Tüze kuralları insan davranışlarını düzenler ve bulunmuş olduğu toplumun mesabe kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde nüsha nitelikteki eksiksiz durumlarda uygulanması esenlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Tüze düzlükında yaptırım bütün gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek derunin kullanılır. Tüze düzenini esenlamayı ve korumayı lakinçlayan yaptırımlar gene hukuk düzeninin öngördüğü şekilde yerine getirilir. Maddi ve içsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken içsel yaptırımlar bu durumları hapsetmek derunin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, cezaevi ve kazanç cezaları; anayasa hukukunda siyasetten men, kazanç mantinota; mevhibe hukukunda mevhibe ve kaçakçılık cezaları kabil bambaşka hukuk dallarında bambaşka yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile ilişkin çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; bilinçi bir irade olarak gören kuramlar, irade dışı olarak gören kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin sorunlarını çözmek yahut siyasal ufukleri hukuk biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali türe olan hukuk, umumi olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Tüze, adalete yönelmiş maşeri bir yaşlakin düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu yerine getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kullanışlı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak istenen, hukukun maşeri ömürı düzenleyip insanların amerikan barış ve asayiş süresince bir arada yaşamalarını esenlamaktır. 2. Uygulamalı Yarar (Sosyal İhtiyaçların Karşılanması) Hukukun kullanışlı amacını, maşeri gerçeklik belirler. Tüze bu fonksiyonu ile sosyete süresince canlı insanların, birbirleri ile rekzetmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruhsal bir varlık olarak insanın strüktürsından kaynaklanan ihtiyaçlarını alınlamaya çaldatmaışır. Tüze bu fonksiyonu ile veladet, teehhül, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir hukuk düzeni ömürın gerçek gerçeklerini görmezden gelemez. Tüze düzeni, insanın saf strüktürsına ve bundan sonra gelen gereksinimlerine makul geçmek zorundadır. Tüze önemli ölçübile, soylu erki gerçeklere bile mecburdır; soylu erki gereksemelara uymalı ve onları alınlamalıdır. 3. Hak Tüze bu fonksiyonu ile belirli bir organize şeşna aldığı içtimai ihtiyaçları, özü salt bir eşitlik düşüncesi olan türe ölçüsüne vurarak reel kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kesik teşhismıyla türe, “bir eşitlik düşüncesi”dir. “Hak, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) geçmek üzere iki bambaşka anlamda kullanılır. Hak gerçekte ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet mazmunında ferdî bir özelliği deyimler. Zat her hin haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni çevirmek yolunda kesiksiz ve bileğnöbetmez bir çaba gösterir. İşte bu tutum ve çabayı gösteren türe, özne (süje) ile ilişkin oluşundan ötürü öznel (sübjektif) türe olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir türe mefhumı vardır. Nesnel türe, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin müşahhas durumlarda gerçekleştireceği alışveriş biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte hukuk düzlükında hukuki mesabe olarak hanek konusu olan türe bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü hukuk, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve algılanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Toplum derunindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini derunermiş kurallar eksiksizü olarak hukuk, bu bileğerlendirmelerde türe ölçüsünü kullandığı ve dökmek durumunda bulunduğuna gereğince, adaletin sonunda, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Tüze normlarında türe acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Mevcut hukuk ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü türe mefhumı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün hukuk sistemine ve sistemlerine hükümran kâin, nesnel ve salt bir mesabe niteliğindeki adalettir. Tüze bir sosyete düzenini derunerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; lüzum bulunan düzeni arkalamak, gerekse onu bileğnöbettirmeyi meşrulaştırmak derunin her hin adalete başlangıçvurulur. Nesnel ve yasa üstü türe hukukta alınmıza yerleşmiş hukuk düzenlerinin asli örneği, olması gereken hukuk mazmunında hukuk idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile türe, bulunan hukuk düzenlerinin kendisine makul olup olmadığı açısından bir mesabe ve değerlendirme ölçüsü olur. Gene bu özelliği ile türe, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun akdetmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile olumlu ve menfi alınlıklı ilişkilerde kâin bu üç fonksiyon muvazene süresince olduklarında, adil bir hukuk düzeninin gerçekleşmesi esenlanır. Düzgülü olarak bütün hukuk normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak hukuk, hem adaleti gerçekleştirecek, hem maşeri yaşlakin uyacak, hem bile bu maşeri ömürın amerikan barış süresince sürebilmesi derunin bir düzen görünümünü esenlamaya çaldatmaışacaktır.

https://www.arabacihukuk.com/